365bet体育在线世界杯

Bulgaristan'谋n ba艧kenti Sofya'da aç谋lan "Sürgün (Banishment)" isimli sergide, ülkede eski komünist rejimin Türk ve Müslümanlara uygulad谋臒谋 asimilasyon kampanyalar谋 sonucu Türkiye'ye yap谋lan zorunlu göçü belgeleyen baz谋 orijinal foto臒raflar ilk kez izlenime sunuldu.

Türk foto臒rafç谋lar Behiç Günalan ve Süleyman Akman, 1989'a kadar hüküm süren 45 y谋ll谋k komünist rejimin zulmünden kaçan, isminden ve dininden vazgeçmeyi reddeden binlerce Bulgaristan vatanda艧谋n谋n, zorunlu göçten dolay谋 ba艧ta Kap谋kule S谋n谋r Kap谋s谋 olmak üzere çe艧itli yerlerde ya艧ad谋臒谋 dram谋 belgeledi.

Sofya'n谋n "Garnizon At谋艧 Poligonu" sanat galerisindeki serginin aç谋l谋艧谋na kat谋lmak üzere 55 y谋l谋n ard谋ndan Bulgaristan'a gelen, Bulgaristan do臒umlu Süleyman Akman, duygular谋n谋 AA muhabiriyle payla艧t谋.

Akman, "陌lk vatan谋m Bulgaristan'a bu geli艧imde kendi foto臒raflar谋m谋 ilk kez bir sergide görüp büyük sürpriz ya艧ad谋m. 陌nsanlar谋m谋z谋n muazzam ac谋lar ya艧ad谋臒谋 1969 ve 1989'daki zorunlu göçle ilgili çekti臒im bu foto臒raflar daha önce hiç gösterilmedi." dedi.

1951'de henüz 6 ya艧谋ndayken ailesiyle Türkiye'ye göçe zorland谋臒谋n谋 anlatan Akman, sözlerini 艧öyle sürdürdü:

"O ac谋lar hala bende. Göçü ben de ya艧ad谋m. Bende derin izler b谋rakan bir göçtü. Ayn谋 göçü, ayn谋 ac谋y谋 ben 6 ya艧谋nda ya艧am谋艧t谋m. Pe艧inden 1969'da da ya艧ad谋m. Yetmedi, 1989'da bir kez daha ya艧ad谋m. Bu beni çok üzdü ve gün oldu bu foto臒raflar谋 sergilemeyi dü艧ündüm. Türkiye'den önce Bulgaristan'da sergilenme durumu oldu."

Bursa'da 20 Nisan 1985'te göçmenlerin Bulgaristan'daki komünist diktatör Toddor Jivkov rejimine kar艧谋 düzenledikleri mitingde çekilen bir foto臒raf谋n en güçlü mesaj谋 veren sergi foto臒raflar谋ndan biri oldu臒unu dile getiren Akman, "Bu foto臒rafta benim en çok dikkatimi çeken kad谋nlar谋n mücadeleci ruhu oldu. 1968 genci olarak çok miting foto臒raflar谋 çektim ama bu mitingdeki kadar çok kad谋n谋n kat谋ld谋臒谋 ba艧ka bir miting görmedim." dedi.

"Mutlu çocuklu臒um burada kald谋"

Bulgaristan'dan Türkiye'ye sürgün edilen insanlara çok üzüldü臒ünü belirten Akman, "Ailem Türkiye'ye göç etti. Niye göç ettiklerini bilmiyordum ben. Büyük yaralar açt谋 bende. Arkada艧lar谋m geride kald谋. Mutlu çocuklu臒um burada kald谋. Orada s谋f谋rdan yeni ya艧ama ba艧lamak zorunda kald谋m. 陌çime kapan谋k bir çocuk oldum. Derdimi anlatamaz oldum. Ailemden ayr谋l谋nca 20 ya艧谋na kadar sürdü benim bu mutsuzlu臒um. Biz de bu travman谋n bir parças谋y谋z." diye konu艧tu.

Küratör Emi Baruh da serginin "özür" mesaj谋 ta艧谋d谋臒谋n谋 dile getirerek, "Kom艧u ve dostlar谋m谋z olan Türklerin kovulmas谋 üzerine, aradan geçen onca y谋l谋n ard谋ndan biz Bulgarlar, bu sergiyle onlar谋n çocuklar谋na 'Sizlerden özür dileriz' demek istiyoruz." ifadesini kulland谋.

Türk ve Müslümanlar göçe zorlan谋rken, Bulgar vatanda艧lar谋n谋n bask谋c谋 komünist rejime direnemedi臒ini söyleyen Baruh, 艧unlar谋 kaydetti:

"(Bulgaristan'da komünist rejimin devrildi臒i) 1989 y谋l谋 öncesini de ya艧am谋艧 olan bizler, resmi propagandadan, asimilasyon ve zorunlu göçle ilgili sözde 'soya dönü艧' ve 'büyük seyahat' gibi kavramlar dinlerdik. Gerçekleri yalan sözle de臒i艧tirme çabalar谋, büyük bir suçun kökenini önemsizle艧tirmek demektir. (1989'da) 360 bin ki艧inin göçe zorlanmas谋n谋 biz tek tek insani dramlara dönü艧türmek zorunday谋z. Türklerin, bu büyük travmalar谋n谋 kendi ba艧谋na s谋rtlar谋nda ta艧谋malar谋na izin vermemeliyiz. Bu travmaya ortak olup özür borcumuzu yerine getirmeliyiz."

Asimilasyon kampanyas谋

Bulgaristan'da eski Sovyetler Birli臒i'nin K谋z谋l Ordusunun ku艧atmas谋 sayesinde 1944'te darbeyle iktidara gelen komünist rejim, son dönemindeki kaç谋n谋lmaz çökü艧ünü hissedince milliyetçili臒e sar谋l谋p "tek ulus-tek milliyet" olu艧turma hayaliyle Türk ve Müslümanlar谋n etnik kimlik, din, dil ve kültür özgürlü臒ünü s谋n谋rland谋rmaya çal谋艧t谋.

Bulgaristan'da 45 y谋l iktidarda kalan komünist elit, siyasi muhaliflerine kar艧谋 bask谋n谋n en a臒谋r谋n谋 Türk ve Müslümanlara yönlendirdi.

Komünist diktatör Todor Jivkov'un 1989'da devrilen rejiminin ad谋n谋 "Soya Do臒u艧" verdi臒i bask谋c谋 asimilasyon giri艧imi kapanmayan bir yara açt谋.

1970'li y谋llarda ba艧layan bu bask谋n谋n, 1984-1989 döneminde zirveye ula艧arak 700 bin Türk ve Müslüman'谋n s谋n谋r d谋艧谋 edilip Türkiye'ye göçe zorlanmas谋 Todor Jivkov'un 10 Kas谋m 1989'da devrilmesine neden oldu.

Asimilasyon kampanyas谋 s谋ras谋nda binlerce Türk ve Müslüman meydanlarda toplan谋p protestolara kat谋l谋rken, askerlerin ate艧 açmas谋 sonucu onlarca ki艧i hayat谋n谋 kaybetti.