Ankara
Pakistan, artan nüfus ve enerji dönüşümü hedefleriyle her geçen gün artan enerji ihtiyacını, yenilenebilir enerji, doğal gaz arama projeleri ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) altyapısını geliştirerek karşılamayı hedefliyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, son yıllarda artan nüfusun etkisiyle enerji talebi büyüyen Pakistan, enerji stratejisinde yerli kaynaklar ve altyapının geliştirilmesi konularına ağırlık veriyor. Elektrikte kurulu gücü 46 gigavat seviyesine ulaşan ülke, Çin'den geçen yıl ciddi büyüklükte güneş paneli ithalatı yaparken güneş kapasitesinin de buna bağlı olarak artması bekleniyor.
Doğal gazda yerli kaynaklarının üretimine ağırlık veren Pakistan'ın doğal gazda yıllık üretimi 30 milyar metreküp seviyesinde bulunurken, ülke, tüketiminin yarıdan fazlasını yerli gaz ile sağlıyor. Geçen yıl yıllık gaz tüketimi 45 milyar metreküpe ulaşan ülke, üretim açığını LNG ithalatıyla karşılıyor.
Ülkedeki başlıca doğal gaz sahaları arasında Belucistan'daki Sui sahası, Sindh eyaletindeki Qadirpur ve Mari sahaları ile Punjab'daki Kandhkot sahası bulunuyor. Bu sahalarda Pakistan Petrol Şirketi (PPRL) ve uluslararası ortaklar faaliyet gösteriyor. Enerji uzmanları, ülkenin doğal gaz talebinin 2050'ye kadar 61 milyar metreküpü aşmasının beklendiğini belirtiyor.
Pakistan'ın doğal gaz rezervinin ise 524 milyar metreküp düzeyinde olduğu hesaplanıyor.
- Yeniden gazlaştırma kapasitesinde artış hedefleniyor
Uluslararası enerji kuruluşlarının raporlarında yer alan verilere göre, 2024'te Pakistan'ın LNG ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 10 artışla 7,9 milyon tona ulaştı. Pakistan, bu miktarla Asya-Pasifik bölgesinde en fazla LNG ithal eden 7'nci ülke oldu.
Pakistan'da 2025'te hizmete girmesi planlanan iki önemli LNG terminali bulunuyor. Biri, yıllık 5,6 milyon ton kapasiteli Energas Terminali, diğeri ise karada kurulacak ve yıllık 8,5 milyon ton kapasiteyle faaliyet gösterecek Pakistan Onshore LNG Terminali. Bu iki terminalin devreye girmesiyle, Pakistan'ın LNG işleme ve yeniden gazlaştırma kapasitesinin önemli ölçüde artması bekleniyor. Ülke hali hazırda LNG ithalatını büyük ölçüde Katar'dan tedarik ediyor.
Pakistan'ın petrol tüketimine bakıldığında ise ülkenin yıllık ham petrol üretimi yaklaşık 4 milyon ton düzeyinde kalırken, rafine petrol ürünleri tüketimi 20 milyon tonu aşıyor. Petrol rezervi 238 milyon varil olarak hesaplanan Pakistan, petrol talebinin çoğunu ithal kaynaklardan karşılıyor.
- Elektrikte güneşin etkisi artıyor
Pakistan'ın Mart 2024 itibarıyla elektrik kurulu gücü, hidroelektrikte 10,6, termik santrallerde 25, nükleer enerjide 3,5, rüzgarda 1 ve güneşte 1,8 gigavat olarak kayıtlara geçti. Uluslararası medyada yer alan haberlere göre, Pakistan geçen yıl Çin'den 16 gigavat kapasiteli güneş paneli ithal etti. Ülkenin güneş kapasitesinin bu yıl martta 4,6 gigavata ulaştığı hesaplanıyor.
Elektrik üretimini büyük oranda termik santrallerden sağlayan Pakistan, güneş ve rüzgarın payını 2030'a kadar yüzde 30 seviyelerine çıkarmayı hedefliyor. Hali hazırda bu oran yüzde 5 seviyesinde bulunuyor.
- Türkiye, Pakistan'da hidrokarbon arayacak
Sondaj ve sismik gemileriyle dünyanın 6'ncı büyük enerji filosuna sahip Türkiye, Somali'den sonra Pakistan'ın da deniz sahalarında hidrokarbon aramayı planlıyor.
İki ülke arasında şubatta kara sahalarında hidrokarbon aranması konusunda yapılan anlaşmanın ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 29 Mayıs'ta Türkiye'nin Pakistan'da denizlerde arama yapması konusunda mutabakata vardığını, yakında çalışmalara başlanmasının planlandığını duyurdu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından nisanda yapılan açıklamada, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile Pakistan'ın 3 milli petrol şirketinin Pakistan deniz sahalarında yapacağı arama ihalesine ortak teklif vereceği duyurulmuştu.
Buna göre Pakistan, 30 Haziran'da 14'ü Makran açık deniz havzasında, 26'sı da Indus açık deniz havzasında olmak üzere toplamda 40 deniz arama bloku için ihale yapacak. Anlaşmaya göre, biri Türk, üçü Pakistanlı toplam dört şirket mutabık kaldıkları bloklara ortak teklif verecek.