365bet体育在线世界杯

Küreselle艧meyle birlikte, sosyal ve siyasal alanda ya艧anan dönü艧ümler zamanla toplumsal hareketleri de de臒i艧tirdi ve bunlar谋n ortaya ç谋k谋艧 nedenlerinde farkl谋l谋klar do臒mas谋na yol açt谋. Toplumsal hareketlerin nedenleri, amaçlar谋, kat谋l谋mc谋lar谋n profili ve örgütlenme biçimleri çe艧itlendi. Eski toplumsal hareketlerin dayanak noktas谋 ekonomik sömürü kaynakl谋 refah谋n azl谋臒谋 iken, yeni toplumsal hareketlerin ç谋k谋艧 noktas谋 modern hayat谋n getirdi臒i küresel bile艧enlere dayanmaya ba艧lad谋.

Yeni toplumsal hareketleri geçmi艧tekinden farkl谋 k谋lan en temel özelliklerden biri kitle ileti艧im araçlar谋n谋n varl谋臒谋 olmu艧tur. Özellikle 1990’lardan itibaren telekomünikasyon alan谋nda ya艧anan devrimsel nitelikteki teknolojik geli艧melerin ana ak谋m medyaya yans谋mas谋yla beraber, kitlelerin etkile艧im h谋zlar谋nda büyük art谋艧 ya艧anm谋艧t谋r.

Bat谋 merkezli sermayenin kontrolünde olan bu yeni kitle ileti艧im araçlar谋, internet ve beraberinde sosyal medya ile birle艧ince büyük bir güç alan谋 ortaya ç谋km谋艧t谋r. Küreselle艧meyle beraber, kitle ileti艧im araçlar谋 sadece bireysel etkile艧imi art谋rmakla kalmam谋艧, ayn谋 zamanda ulusal devletlerin s谋n谋rlar谋 içerisinde krizleri tetiklemeyi ba艧arm谋艧 ve etkilerini s谋n谋rlar谋n ötesine yayma gücünü de yakalam谋艧t谋r.

Özellikle jeopolitik ve stratejik aç谋dan önemli kabul edilen baz谋 üçüncü dünya ülkeleri, geçmi艧te sömürgesi alt谋nda bulunduklar谋 yönetimlerin sahibi oldu臒u medya 艧irketleri arac谋yla dizayn edilmektedir. Bat谋l谋 ülkeler, bu üçüncü dünya ülkelerinin ba艧谋ndaki yönetimle ters dü艧tüklerinde, siyasi rotay谋 istedikleri yöne çevirmek için baz谋 toplumsal hareketlerin önünü açmaktad谋r. Son y谋llarda ise bu amac谋 yerine getirmek için en kullan谋艧l谋 araç ku艧kusuz sosyal medya olmu艧tur. Bu alanda yürütülen bir dezenformasyon veya ortaya at谋lan iddia, ciddi krizlerin ba艧lamas谋na yol açacak kap谋lar谋 aralam谋艧t谋r. Buna yak谋n tarihte gösterilebilecek en iyi örneklerden biri Venezuela’da ABD ve Avrupa Birli臒i ülkeleriyle ters dü艧en Maduro yönetiminin kar艧谋 kar艧谋ya kald谋臒谋 siyasi, ekonomik bask谋lar ve medya ambargosudur.

Ancak sosyal medya ile imtihan olmak zorunda kalan yönetimler sadece bu az geli艧mi艧 ülkelerle s谋n谋rl谋 kalmam谋艧t谋r. Fransa, 2018’de Twitter üzerinden organize olup bütün ülkede meydanlara dökülen ve aylarca sokak çat谋艧malar谋na sebep olacak Sar谋 Yelekliler organizasyonu ile mücadele etmek zorunda kalm谋艧t谋r. Fakat dünyay谋 en çok 艧a艧k谋nl谋臒a u臒ratan bat谋 merkezli toplumsal olay,

KANLI KONGRE BASKININA G陌DEN YOL

ABD’de 30 Kas谋m 2020’de yap谋lan Ba艧kanl谋k seçimlerinde Cumhuriyetçi Donald Trump’a kar艧谋 Demokratlar谋n aday谋 Joe Biden yar谋艧m谋艧t谋r. Biden, dünyan谋n gündemini me艧gul eden seçimleri iki yüz yetmi艧 delege ile kazansa da Trump sonuçlar谋 kabullenmemi艧 ve bu durum Amerikan tarihinin en sars谋c谋 günlerinden birinin ya艧anaca臒谋 'Kanl谋 Kongre Bask谋n谋n谋n' fitilini ate艧lemi艧tir.

Seçim sonuçlar谋n谋 kabul etmeyen Donald Trump, ‘yolsuzluk yap谋ld谋臒谋n谋 iddia etmi艧’ ve bu iddias谋 taraftarlar谋 taraf谋ndan büyük bir öfkeyle kar艧谋lanm谋艧t谋r. Trump’谋n yanda艧lar谋n谋 'Amerika’y谋 Koru' mitingi için Washington’a ça臒谋rmas谋 üzerine binlerce Cumhuriyetçi, sosyal medyada örgütlenerek konvoylar halinde Beyaz Saray’a do臒ru yola ç谋km谋艧t谋r. Ana ak谋m medyan谋n ve dijital a臒lar谋n tak谋nd谋臒谋 tutum, i艧lerin kontrolden ç谋kmas谋 için gereken ilk fitili ate艧lemi艧tir.

Trump, Washington’da kendisini desteklemek için gelen binlerce ki艧iye yapt谋臒谋 konu艧mas谋nda seçimlerinin galibinin kendisi oldu臒u iddias谋n谋 谋srarla sürdürmü艧tür. Biden’谋n 80 milyondan fazla oy alabilece臒ine kimsenin inanmad谋臒谋n谋 ve bilgisayar ortam谋nda baz谋 sahtekarl谋klar谋n yap谋ld谋臒谋n谋 öne sürmü艧tür. Bu iddialar谋n谋, Twitter üzerinden milyonlarca ki艧iyle payla艧m谋艧 ve ana ak谋m medya bunlar谋 谋srarla gündemde tutmaktan geri durmam谋艧t谋r. Donald Trump’谋n söylemleri sonucu Twitter ve di臒er sosyal medya hesaplar谋nda örgütlenen gruplar, Kongre Binas谋’na do臒ru yola ç谋km谋艧 ve olaylar patlak vermi艧tir. Polisin müdahalesi sonuçsuz kal谋nca, Trump destekçileri Kongre Binas谋’na girmeyi ba艧arm谋艧 ve Senato’yu basm谋艧t谋r. 

Tansiyonun artmas谋yla Washington Belediye Ba艧kan谋 Muriel Bowser, yerel saatle 6 Ocak saat 18.00’den ertesi gün sabah 06.00’ya kadar 艧ehirde soka臒a ç谋kma yasa臒谋 ilan etmi艧tir. Trump, göstericileri soka臒a ça臒谋rd谋臒谋 sosyal medya hesaplar谋ndan bu kez sakin olmalar谋 yönünde ça臒r谋larda bulmu艧tur.

MEDYA TRUMP'IN ÜZER陌N陌 Ç陌ZD陌

5 ki艧inin öldü臒ü bask谋n öncesi, seçimlerin sonuçlar谋n谋n aç谋klanmas谋n谋n ard谋ndan ABD Ba艧kan谋 Donald Trump, Beyaz Saray’da gerçekle艧tirdi臒i bas谋n toplant谋s谋nda seçim sonuçlar谋na itiraz etmi艧tir. Oylar谋n çal谋nd谋臒谋n谋 savunmu艧 ve seçimin gerçek kazan谋n谋n kendisi oldu臒unu öne sürmü艧tür. Ancak ba艧kanl谋k süresi boyunca ambargoya maruz kalan Bat谋 medyas谋 net 艧ekilde taraf alarak Trump’谋n ifadelerinin halka ula艧mas谋n谋n önünü kesmek konusunda kararl谋 davranm谋艧t谋r.

MSNCB, ABC, CBS, NBC ve CNBS Trump’谋n yapt谋臒谋 konu艧may谋 yar谋da kesmi艧tir. CNBC sunucusu Shepard Smith, “Yay谋n谋 yar谋da kesiyoruz, çünkü ABD Ba艧kan谋’n谋n söyledi臒i 艧ey büyük ço臒unlukla yanl谋艧” diyerek yay谋n谋 bitirmi艧tir. "Otuz y谋ll谋k kariyerimde hiçbir zaman bir Amerika Birle艧ik Devletleri ba艧kan谋n谋n sözünü kesmedim. Ba艧kalar谋 bunu yaparken biz tekrar tekrar yapmaktan geri durduk. Ama e臒er ba艧ka herhangi bir insan bizim etki platformumuzu yalan söylemek için kullan谋yorsa izleyicilerimize, onlar谋 durduracakt谋k ve aç谋kças谋 bu kadar yeter." demi艧tir.

Washington’da 艧iddet olaylar谋 ad谋m ad谋m gelirken, Trump’谋n sosyal medya üzerinden taraftarlar谋n谋 sokaklara dökmesine engel olmak için herhangi bir ad谋m atmayan sosyal medya 艧irketleri, kaosun patlak vermesinin ard谋ndan Trump’谋n Twitter hesab谋n谋 “halk谋 galeyana getirdi臒i” gerekçe gösterilerek ask谋ya ald谋. Ba艧ta Twitter, Facebook ve Instagram hesaplar谋 dondurulan Trump’谋n kitlelere dijital a臒lar üzerinden hitap etme 艧ans谋 tamamen elinden al谋nm谋艧t谋r.

CNBC, 6 Ocak’ta ya艧anan 艧iddet olaylar谋n谋n ard谋ndan tansiyonun dü艧mesini “Trump Yanl谋s谋 陌syanc谋lar谋n Kongre’yi 陌艧gal Etmesinden Saatler Sonra Güvenlik Sa臒land谋” ba艧l谋臒谋yla vermi艧tir. Haber metnininde Trump destekçileri ‘isyanc谋’ olarak nitelendirilmi艧tir. 陌syanc谋lar谋n Biden’谋n ba艧kanl谋k koltu臒una oturmas谋n谋 engellemek için bir darbe giri艧imine soyundu臒u ima edilmi艧tir. Trump yanl谋s谋 isyanc谋lar” ifadesi neredeyse bütün Amerikan ve Bat谋 medyas谋 taraf谋ndan kullan谋lm谋艧t谋r. ABD’nin ve dünyan谋n en büyük medya devlerinden biri olan CBS’de haber metinlerinde s谋k s谋k ayn谋 ifadeyi vurgulam谋艧t谋r. Trump’谋n destekçilerini Kongre binas谋na yürümeye ikna etti臒i ve Biden’谋n seçimi kazanamad谋臒谋 yönündeki as谋ls谋z iddialar谋n arkas谋na s谋臒谋nd谋臒谋n谋 yazm谋艧t谋r.

Trump destekçilerinin Kongre’yi bast谋ktan sonra ortaya ç谋kan bilançonun Washington’un prestiji aç谋s谋ndan oldukça kötü bir durum oldu臒u ve üçüncü dünya ülkelerinde bile bu durumun derin bir 艧a艧k谋nl谋k yaratt谋臒谋 gerçek olsa da, medya güvenlik zafiyetine çok üstün körü 艧ekilde de臒inmeyi tercih etmi艧tir. Kongre’de görev yapan polislerin sivillere zarar vermek istemedi臒i için kademeli 艧ekilde geri çekildi臒i, Trump destekçilerinin dur durak bilmeden binan谋n içine do臒ru ilerledi臒i ve olaylar谋n tamamen kontrolden ç谋kt谋臒谋 savunulmu艧tur.

DÜNYA BASKINI NASIL DE臑ERLEND陌RD陌?

Kanl谋 Kongre Bask谋n谋, sadece Amerikan toplumunu sarsmakla kalmam谋艧t谋r. Dünyan谋n demokrasi muhaf谋z谋 gibi davranan Amerika Birle艧ik Devletleri'nin en önemli sembollerinden biri olan Kongre Binas谋'na yönelik bu kadar 艧iddetli bir sald谋r谋n谋n gerçekle艧mesi genel bir 艧a艧k谋nl谋臒a sebep olmu艧tur. Ancak konuyu sosyolojik olarak de臒erlendiren bilim insanlar谋, gazeteciler, akademisyenler veya uzmanlar bu olayda ana ak谋m medya ve dijital platformlar谋n ne kadar kritik bir rol oynad谋臒谋na dikkat çekmektedir. Her 艧eyden önce Kongre bask谋n谋na giden süreçte, Amerikan medyas谋 ya艧anabilecek risklerin fark谋nda olmalar谋na ra臒men Trump'谋n ça臒r谋 ve ifadelerini haberle艧tirmekten geri durmam谋艧, gerilimi t谋rmand谋rm谋艧t谋r.

Kongre bas谋ld谋ktan sonra medya taraf谋ndan bütün fatura eski ABD Ba艧kan谋 Trump'a kesilmi艧 ve aç谋k 艧ekilde Demokratlardan yana tav谋r al谋nm谋艧t谋r. 陌lerleyen tarihlerde Twitter belgelerinin ortaya ç谋kmas谋yla beraber, Trump'谋 zaten bir sosyal medya ambargosunun bekledi臒i gözler önüne serilmi艧tir. Özet olarak, Amerikan medyas谋 Kongre bask谋n谋 sürecinde, geçmi艧te kendilerine sürekli ambargo uygulayan ve hedef gösteren Donald Trump'tan intikam almak için ellerine geçen f谋rsat谋 sonuna kadar kullanm谋艧t谋r.

Anadolu Ajans谋 Teyit Hatt谋, bu çerçevede ya艧ananlar谋 emekli diplomat Uluç Özülker ve Medeniyet Üniversitesi Uluslararas谋 陌li艧kiler Bölümü ö臒retim üyesi Doç. Dr. Helin Sar谋 Ertem ile de臒erlendirdi. Kongre bask谋n谋na giden süreç içerisinde ana ak谋m medya ve sosyal a臒lar谋n pozisyonu masaya yat谋r谋ld谋.