Everest'e tırmanışı kolaylaştırmak kullanılan ksenon gazı ve hipoksik çadırlar tartışılıyor
Dağcıların, bu sezon Everest'in zirvesine tırmanmayı kolaylaştırmak amacıyla ksenon gazı ve hipoksik (oksijen seviyesi düşük) çadırları kullanması tartışma konusu oldu.
Ankara
Dağcıların, bu sezon Everest'in zirvesine tırmanmayı kolaylaştırmak amacıyla ksenon gazı ve hipoksik (oksijen seviyesi düşük) çadırları kullanması, bölgenin kültürüne ve ekonomisine zarar verdiği, bilimsel dayanağı olmadığı ve haksız rekabet oluşturduğu gibi gerekçelerle tartışma konusu oldu.
The Guardian gazetesinin haberine göre, 岹ğıların dünyanın en yüksek zirvesi Everest'in yüksek bölümlerine hastalanmadan tırmanabilmesi için öncesinde dağın alçak kesimlerindeki kamplarda birkaç hafta kalarak vücutlarını düşük oksijen seviyelerine alıştırması gerekiyor.
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.
🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için
🔹 Anlık gelişmeler için
Bu sezon bazı 岹ğılar, dağın alçak bölümlerinde geçirmeleri gereken alıştırma sürecinde bazı tartışmalı yöntemler kullanıyor.
Ksenon gazı
İngiliz ordusu mensuplarından oluşan "Xenon" isimli bir grup 岹ğı "kandaki alyuvar değerlerini yükselten ksenon gazının yardımıyla" bu birkaç haftalık alıştırma sürecini atlayarak sadece 6 günlük bir sürecin ardından 21 Mayıs'ta zirveye ulaştı.
Grubun rehberi Lukas Furtenbach, yüksek tırmanışlarda kullanımına yönelik henüz bilimsel dayanak bulunmayan ve başka spor dallarında da "performans artırıcı" olduğu gerekçesiyle yasaklanan gaza ilişkin, tırmanışlarda "büyük bir gelişme" olarak görülebileceği değerlendirmesinde bulundu.
Furtenbach, dağda geçirilen sürenin kısalmasıyla birlikte geride bırakılan insan atıklarının, Nepalli dağ rehberleri şerpaların yükünün ve 岹ğıların bıraktığı karbon ayak izinin azalacağını savundu.
Gazın kullanımının haksız rekabet doğuracağı iddialarını reddeden Furtenbach, "Amacımız, hız rekoru kırmak değil. Bunun güvenli ve bilinçli yüksek tırmanış alanında yeni bir adım olduğuna inanıyorum." ifadelerini kullandı.
Nepal Turizm Bakanlığı ise gazın kullanımı hakkında bilgilendirme yapılmadığını belirterek konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını bildirdi. Bakanlık yetkililerinden Himal Gautam, yeni teknolojilerin ülke için "yeni bir sorun olduğunu" belirterek bu konuyu inceleyeceklerini belirtti.
Hipoksik çadırlar
Deniz seviyesinden Everest'in zirvesine 4 günde tırmanan ABD ve Ukrayna çifte vatandaşı 岹ğı Andrew Ushakov ise New York'taki apartman dairesinde kullandığı bir hipoksik çadır sayesinde kendini düşük oksijen seviyelerine alıştırdığını belirtti.
Kiralanabilen ve genellikle gece içinde uyunan bu çadırlar, dağdaki düşük oksijen seviyelerini taklit ederek vücudu alıştırıyor.
Bu çadırların kullanımını savunanlar, 岹ğıların asıl amacının hızlı tırmanmak değil, tırmanışlarını güvenli hale getirmek olduğunu öne sürüyor.
Bazı 岹ğılar, bu yöntemlerin Everest'e tırmanışta güvenliği artırırken bir yandan da dağdaki insan atıklarını azaltacağını savunuyor.
Yeni yöntemler bölgeye olumsuz etkileri tartışılıyor
Öte yandan, 岹ğılar zirveye çıkarken onlara yol gösteren şerpalar başta olmak üzere, bazı kesimler ise dağda geçirilen sürecin kısalmasıyla birlikte kültürel değerlerin ve bölge ekonomisinin kötü etkileneceğini öne sürüyor.
Ayrıca, yeni yöntemlerin gelecek sezonlarda 岹ğı sayısını artırarak yığılmaya ve deneyimsiz tırmanıcıların da daha yükseklere gitmesini teşvik ederek kendilerini tehlikeye atmalarına neden olmasından endişe duyuluyor.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
