365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

"SuVita Acil Durum Matarası Projesi", liselilere ödül getirdi

26.05.2025
Trabzon

Trabzon Sosyal Bilimler Lisesi öÄŸrencileri Arda YiÄŸit Yıldız ve Önder MemiÅŸ, "SuVita Acil Durum Matarası Projesi" ile TÜBİTAK yarışmasında üçüncü oldu.


DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.


Okulun 10. sınıf öÄŸrencisi Yıldız ve 11. sınıf öÄŸrencisi MemiÅŸ, azalan su kaynakları nedeniyle tuzlu ya da kirli suların nasıl içilebileceÄŸine dair yaklaşık 2 yıl önce araÅŸtırmalara baÅŸladı.

Kimya öÄŸretmeni Elif Genç'in de desteÄŸini alan öÄŸrenciler, incelemelerinin ardından suyu arıtan ve o anda içilmesini saÄŸlayan "matara"nın prototipini üretmeyi baÅŸardı.

TÜBİTAK 2204-A Lise AraÅŸtırma Projeleri Yarışması'na "SuVita Acil Durum Matarası" ile katılan ve üçüncülük ödülü kazanan öÄŸrencilerin projesi "gelecek vadeden projeler" arasına girdi.

ÖÄŸrencilerden Arda YiÄŸit Yıldız, AA muhabirine, "matara"yı insan saÄŸlığına zararlı olmayacak ÅŸekilde hazırladıklarını söyledi.

Arıtılan suyun analizini yaptırdıklarını ve olumlu sonuç aldıklarını ifade eden Yıldız, suyu soÄŸuk olarak buharlaÅŸtırarak kaynatma enerjisinin israfını da engellediklerine dikkati çekti.

"Tesislerde kullanılabilecek şekilde tasarlanabilir"

Yıldız, "matara"nın prototipini yaptıklarını dile getirerek, "KüçüÄŸü yapılabilen ÅŸeyin neden büyüÄŸü yapılmasın? İçinde kullandığımız parçaların sanayi tipi olanı da var. Ultraviyole lamba ve mist maker, bunları istediÄŸimiz gibi büyütüp, gerekirse damacana boyutu ya da tesislerde kullanılabilecek ÅŸekilde tasarlanabilir. Uzun süreli gemi yolculuklarında da bu sistem devreye girerek tatlı su üretebilir." ifadelerini kullandı.

Ürettikleri prototiple 1 saatte yaklaşık bir su bardağı suyu arıttıklarını belirten Yıldız, "Biz bunu matara olarak tasarladık ancak bunun ilerleyebileceÄŸini düÅŸünüyoruz. Aslında ÅŸu an karşınızda matara olarak varız ancak mataranın içindeki yöntem bize ait. Bu sayede ürünümüz daha çok geliÅŸime açık." diye konuÅŸtu.

Yıldız, "matara"ya su ve vitaminin birleÅŸimi olarak "SuVita" ismini verdiklerini dile getirerek, arıtma sırasında su içerisindeki vitaminlerin kaybolmadığını vurguladı.

Önder MemiÅŸ ise "matara"yla ilgili fikir ve araÅŸtırma aÅŸamasının ardından üç boyutlu tasarımlar yaptıklarını söyledi.

Literatür taraması yaptıklarını dile getiren MemiÅŸ, "Bizim yapacağımız ÅŸeyler daha önceden de yapılmış mı, yapılmışsa ne tür ÅŸeyler yapılmış, biz neyini geliÅŸtirebiliriz diye tarama yaptık. Son olarak da mataramızın kurulum aÅŸamasını gerçekleÅŸtirdik. Literatür taraması sonrası bizim tasarlamayı düÅŸündüÄŸümüz mataranın daha önce yapılmadığı sonucuna ulaÅŸtık." diye konuÅŸtu.

MemiÅŸ, basit ve ulaşılabilir malzemeleri farklı yöntemlerle kullanarak sonuca ulaÅŸtıklarına dikkati çekerek, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"Mataramızda ilk baÅŸta dış hazne olmak üzere bir kutu kullandık. Bu dış haznenin içinde diÄŸer bütün malzemeleri topladık. Dış haznenin üstüne bir tane güneÅŸ paneli bir de ultraviyole lambaları baÄŸladık. GüneÅŸ paneli enerji üretebilmek, ultraviyole lamba da suyun temizlenmesini saÄŸlayabilmek amaçlı kullanıldı. Kapak kısmına da krom metaller taktık. Bu krom metaller sayesinde yoÄŸuÅŸan su iç haznede toplanıyor."

MemiÅŸ, "matara"nın en önemli parçalarından birinin bebek kuvözlerinde bulunan ve oda sıcaklığındaki suyu ultrasonik titreÅŸim hareketleriyle buhar haline getiren sis yapıcı cihaz (mist maker) olduÄŸunu vurguladı.

Kimya öÄŸretmeni Elif Genç de "matara"nın su arıtma sistemine deÄŸinerek, "Matara mist maker, ultrasonik titreÅŸim hareketleri ile deniz suyunu kaynama derecesine gelmeden oda sıcaklığında buharlaÅŸtırmaktadır ayrıca deniz suyundaki istenmeyen mikroorganizmaları bertaraf etmek için ultraviyole lamba kullandık. Ultraviyole lamba suyun içindeki minerallere, tadına, bileÅŸenlerine zarar vermeden yüzde 99 dezenfekte etme özelliÄŸine sahiptir." diye konuÅŸtu.

Trabzon Sosyal Bilimler Lisesi Müdürü Muhittin Yücealtay da öÄŸrencilerinin projesinden gurur duyduklarını ifade ederek, "Kurum kültürümüzde proje geçmiÅŸten itibaren var. Biz de bu desteklerimizi artırarak arkadaÅŸlarımıza veriyoruz. Koordinatör öÄŸretmen arkadaÅŸlarımız güzel çalışıyor ve çocuklarımız çok yönlü öÄŸrenciler." dedi.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR