

DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.
Anadolu toprakları, birçok kuÅŸ türünün göç yolu üzerinde bulunmasının yanı sıra çoÄŸu kuÅŸlar için de konaklama ve üreme sahası olma özelliÄŸi taşıyor.
Kışı Afrika'da geçiren, renkli tüyleri ve hızlı manevralarıyla dikkat çeken arı kuÅŸları da bu türlerden biri.
Arı kuÅŸlarının yavrulama ve yavrularını büyütme dönemi, genç arıların geliÅŸim ve kovandan çıkma dönemine denk geliyor.
Bu dönemde kovandan çıkan genç arıların çoÄŸu gün doÄŸumu ve gün batımında sahaya çıkan arı kuÅŸlarına yem olmaktan kurtulamıyor.
DoÄŸanın renkli ve seri hareket eden bu kuÅŸları, yaklaşık iki aylık bu süreçte arı kolonilerine zarar veriyor.
Akademisyenler, arı kuÅŸlarına da zarar vermeden arıların korunması için uygulanacak yöntemlere iliÅŸkin tavsiyelerde bulunuyor.
"Arı kuÅŸlarına karşı kukla diken de var radyo çalan da"
¶Ù¾±²â²¹°ù²ú²¹°ìı°ù'da Dicle Vadisi'ne kovanlarını bırakan gezgin arıcılardan Hasan Kara, AA muhabirine, 15 yıldır ailesiyle arıcılık yaptığını söyledi.
Arıların ilkbaharda yavrulama ve koloni geliÅŸtirme dönemine girdiklerini ifade eden Kara, "Åžu an yavrulama dönemindeyiz ve dışarı çıkan mevcuttaki arıların geri gelmesi lazım. Arı kuÅŸları olduÄŸu için sıkıntı oluyor. Giden arı geri gelemiyor. Etrafta arı kuÅŸları çok fazla ve bu da koloniyi ciddi anlamda etkiliyor." dedi.
Genç arıların yayla zamanında bal getirecek iÅŸçi arılar olduÄŸunu anlatan Kara, arı kuÅŸlarının genellikle nisan ve mayıs aylarında çok görüldüÄŸünü belirtti.
Kara, bu ayların arılar için de geliÅŸim dönemi olduÄŸuna iÅŸaret ederek, "Birey, iÅŸçi kaybı çok fazla oluyor. Bir iÅŸte iÅŸçi ne kadar çok olursa ürün o kadar çok olur. İşçi olmayınca verim de azalır. Arılarda da durum böyle." diye konuÅŸtu.
Arı kuÅŸlarının gün doÄŸumu ve gün batımında görüldüÄŸünü dile getiren Kara, bazı arıcıların buna yönelik tedbir almaya çalıştığını söyledi.
Kara, "Arı kuÅŸlarına karşı kukla diken de var, radyo çalan da ama çözüm deÄŸil. Arılar 6 kilometrelik alana gidebiliyor. Kilometrelerce ileride arı kuÅŸu var. Arılar geri dönmeye baÅŸladığında kovanların etrafında daha fazla kuÅŸ görülüyor." dedi.
"Günde 200'e yakın arı tüketiyorlar"
Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Ali Satar, uzun yıllar eklem bacaklılar üzerine çalışmalar yürüttüÄŸünü, bu türlerden birinin de arılar olduÄŸunu söyledi.
Bu dönemde arıların genç bireylerin doÄŸaya alışma süreci olduÄŸunu ve kuÅŸ saldırısından kaçabilecek kadar güçlü olmadıklarını belirten Satar, arı kuÅŸlarının bu arıları tüketmesiyle ciddi bir kayıp meydana getireceÄŸinin açık olduÄŸunu ifade etti.
Satar, "Bu da bal üretiminde düÅŸmelere sebebiyet verecektir. Arı kuÅŸları yaÅŸamlarını idame ettirmek için sürekli arı tüketmek zorunda. Günde 200'e yakın arı tükettikleri için arıcıların korkulu rüyası diyebiliriz." diye konuÅŸtu.
"Arı kovanlarının yerinin arı kuşlarının yuvalarına uzak olmalı"
DÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Recep KarakaÅŸ da ilkbaharda yavrulama dönemini geçirmek için Afrika'dan Anadolu'ya gelen arı kuÅŸlarının genellikle nehir ağızlarında ve yumuÅŸak topraklı yerlerde yuva yaptığını, elektrik telleri gibi yüksek yerlere tüneyerek avını gözetlediÄŸini söyledi.
"Bir arı kuÅŸu günde ortalama 200 arı tüketebiliyor. Özellikle elektrik telleri ve direkler bunlar için çok önemli. Hayvan orada belirli bir süre bekliyor ve avını izliyor. Arıyı gördüÄŸü zaman ona doÄŸru hızlı bir ÅŸekilde hamle yapıyor ve kolay bir ÅŸekilde avlıyor." diyen KarakaÅŸ, ilkbaharda larvadan çıkan genç arıların doÄŸaya yeni alışmaya baÅŸladığını belirtti.
KarakaÅŸ, "Arılar kovandan ilk çıktığında özellikle biraz daha güçsüz oldukları için havada yeterince manevra yapamıyorlar ve bu da daha kolay yem olmalarına sebep oluyor. Bu doÄŸal bir süreç ama bunun etkisini minimize etmek için arıcılar, kovanları koyacakları yerler için arı kuÅŸlarının yuva olarak kullanacağı yerlerden uzağı tercih etmeli." diye konuÅŸtu.
"Arı kovanlarının etrafına arı kuÅŸlarının geçemeyeceÄŸi aÄŸ bırakılması" tavsiyesi
Bingöl Üniversitesi Arıcılık AraÅŸtırma GeliÅŸtirme Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. ÖÄŸretim Üyesi Sedat Yelkovan da arı kuÅŸlarının kraliçe ve iÅŸçi arıları tehdit eden bir tür olduÄŸunu belirterek, korunma yöntemlerine iliÅŸkin ÅŸu bilgileri paylaÅŸtı:
"Yırtıcı kuÅŸlardan atmaca, arı kuÅŸlarıyla besleniyor. Atmacanın sesini çaldığımızda arı kuÅŸları etkilenebiliyor. BoÅŸ varillerle gürültü çıkarıp onları kovabiliriz. Arıların geçebileceÄŸi ama arı kuÅŸlarının geçemeyeceÄŸi gölgelendirici aÄŸları kovanların etrafına, üstüne gerdiÄŸimiz zaman onları koruyabiliriz. Arıların sulak alanlara gitmemesi için kovanların yakınına suluklar koyduÄŸumuzda arılar uzaÄŸa gitmeyip yakında su ihtiyacını giderebilir."