365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

KeÅŸfettikleri bitki ve böceÄŸi yeniden yerinde incelediler

Erzurum'da keÅŸfettikleri bitki ve böceÄŸi, isimlerini verip literatüre kazandıran Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Entomoloji Ana Bilim Dalından Prof. Dr. Levent Gültekin ve Rusya Bilimler Akademisi Botanik Enstitüsünden Prof. Dr. Vladimir Dorofeev, iki türü 20 yıl sonra yeniden yerinde gördü.
Atatürk Üniversitesi BiyoçeÅŸitlilik Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi, BiyoçeÅŸitlilik Bilim Müzesi Kurucu Direktörü de olan Prof. Dr. Gültekin, 25 yıldır doÄŸada yaptığı araÅŸtırmalar sonucu tespit ettiÄŸi yeni türleri bilim dünyasına kazandırıyor.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Bu kapsamda Gültekin, Rusya Bilimler Akademisi Botanik Enstitüsünden Prof. Dr. Vladimir Dorofeev ve Dr. Sci. Boris Korotyaev ile 20 önce Köprüköy ile Hınıs ilçeleri arasındaki Aras Vadisi lokasyonunda bitki ve böcek türleri üzerine araÅŸtırma yaptı.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Burada buldukları Brassicaceae familyasına ait bitki türü ve Curculionidae familyasına ait böcek türünden örnek alıp Rusya ve Türkiye'de ortak çalışma yürüten bilim insanları, bunların dünya literatürü için yeni türler olduÄŸunu keÅŸfetti.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Yaklaşık 4 yıl süren çalışma sonucunda Dorofeev keÅŸfettiÄŸi bitkiye "Stroganowia leventii Dorofeyev", Korotyaev ve Gültekin de bitkinin üzerindeki yaÅŸayan böceÄŸe "Ceutorhynhus dorofeyevi Korotyaev & Gültekin" ismini verip literatüre duyurdu.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
"TÜBİTAK-BİDEB 2221 Konuk Bilim İnsanı Destekleme Programı" kapsamında Erzurum'da tekrar bir araya gelen profesörler, bölgedeki aynı bitki ve konukçu böcek türünü 20 yıl sonra yeniden yerinde gözlemledi.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Bitki ve böcek türünün 20 yıl sonraki popülasyonunu incelediler
Prof. Dr. Gültekin, AA muhabirine, 20 yıl önce Prof. Dr. Vladimir Dorofeev ile Köprüköy ve Hınıs arasında bulunan Aras Vadisi lokasyonunda bir bitki ve onun üzerinde yaÅŸayan bir böcek türünü tespit ettiklerini söyledi.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
BöceÄŸin konukçusunun ne olduÄŸunu belirlemeye çalıştıklarını anlatan Gültekin, "Dorofeev'e bitkinin tür ismini sorduk. Hoca baktı, incelemesini yaptı ve bunun tanılanmamış bir tür olduÄŸunu, literatürde olmadığını belirtti. Bu bir öngörüydü, örnek aldık, gerekli incelemelerin ardından Türkiye ve Rusya'da ortak çalışma yaptık. Doktora hocam Dr. Sci. Boris Korotyaev ile Ceutorhynhus cinsi üzerinde araÅŸtırmayı yürütürken bu bitkiye rastladık. BöceÄŸin de bilim dünyası için yeni olduÄŸunu tespit ettik." dedi.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Çalışmalarını uluslararası dergide yayınlandıklarını dile getiren Gültekin, ÅŸöyle devam etti: "Aradan 20 yıl geçmiÅŸ, bitki ve böceÄŸin popülasyonu üzerinde antropojenik (insan ve çevre kaynaklı) baskı unsurları var mı, ona bakıyoruz. İncelediÄŸimiz numunelere göre popülasyon durumu gayet iyi. Åžimdilik risk görünmüyor ama ileriye yönelik buranın koruma altına alınması gerekiyor çünkü Türkiye için endemik bitki ve dünyada sadece burada var, baÅŸka yerde yok. Türkiye'nin büyük kısmında ve yurt dışında bilim insanlarıyla 25 yıldır araÅŸtırma yapıyoruz. Buralarda belki tanımlanmamış birçok böcek ve bitki türüne rastlayabiliriz."
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
"Çalışmaları uluslararası boyutta daha ileriye taşıyabiliriz"
Gültekin, isminin bitkide yaÅŸatılmasının onur verici olduÄŸunu belirterek, yıllar içinde keÅŸfettiÄŸi çok sayıda türün üniversitesinin BiyoçeÅŸitlilik Bilim Müzesi'nde yer aldığını aktardı.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Türkiye'nin biyoçeÅŸitlilik anlamında keÅŸfedilmeye çok açık olduÄŸunu vurgulayan Gültekin, "Atatürk Üniversitesi bu anlamda kurduÄŸu BiyoçeÅŸitlilik Bilim Müzesi ile öncü rol üstlenmiÅŸ durumdadır. AraÅŸtırma merkezi ve müzenin iÅŸletim sistemi olarak enstitüye dönüÅŸmesiyle çalışmaları uluslararası boyutta daha ileriye taşıyabiliriz." ifadelerini kullandı.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Prof. Dr. Vladimir Dorofeev de keÅŸfettiÄŸi endemik bitki türüne Prof. Dr. Gültekin'in adını verdiÄŸinden dolayı çok mutlu olduÄŸunu ifade ederek, "Türkiye'nin her yeri biyoçeÅŸitlilik anlamında çok zengin. AraÅŸtırmalara devam etmeyi arzuluyorum. Bir lokasyonda hem bitkinin hem de onun üzerinde yaÅŸayan böceÄŸin dünya literatürü için yeni olması sıra dışı bir olaydı." diye konuÅŸtu.
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
Foto Muhabiri: Hilmi Tunahan Karakaya
KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR