365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Tarladaki ürünlere yapay zekalı sistemle takip

04.07.2024
Bursa

Bursa'da yüksek ziraat mühendisinin geliÅŸtirdiÄŸi yapay zeka tabanlı sistem sayesinde çiftçiler, arazilerine kurulan üzerinde kamera ve sensörler bulunan istasyondan tarlalarındaki ürünün zirai ihtiyaçlarını anlık öÄŸrenebiliyor.

Bursa UludaÄŸ Üniversitesi (BUÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü mezunu olan Mert Demirel, lisans tezini "Bitki korumada yapay zeka" konusunda çalıştıktan sonra yüksek lisansını da bu alan üzerinde tamamladı.

Daha sonra hazırladığı tez projesiyle bazı yarışmalardan ödül ve teÅŸvikler kazanan Demirel, fikrini hayata geçirerek BUÜ Ulutek Teknopark Teknoloji GeliÅŸtirme Bölgesi'nde "GÖRSENTAM" (Görüntü İşleme ve Sensör Destekli Akıllı Tarımsal Mücadele Sistemi) adlı tarım teknolojileri firmasını kurdu.

Tarımsal iÅŸletmeler ve çiftçiler için uzaktan algılama ve yapay zeka tabanlı çözümler geliÅŸtiren firmanın ürettiÄŸi güneÅŸ enerjili istasyonlar, kurulduÄŸu tarlanın sahibine birçok kolaylık saÄŸlıyor.

Üzerinde kamera bulunan istasyondaki rüzgar, hız, yön, yaprak ıslaklık, yağış, sıcaklık, basınç ve nem sensörlerince toplanan veriler, entegre edildiÄŸi mobil uygulamayla çiftçilere anlık iletiliyor.

Veriler doÄŸrultusunda arazide ekili ürünün neye ihtiyacının olduÄŸu konusunda bilgi sahibi olan çiftçi, tarlasına istasyondan aldığı bilgilerle müdahalede bulunuyor.

Türkiye genelinde ÅŸimdiye kadar 80 istasyon kuran firma yetkilileri, bu sistemi yurt dışına da göndermeyi hedefliyor.

"Önemli olan husus, zirai bilginin iyi bir ÅŸekilde sisteme entegre edilmesi"

Firmanın sahibi yazılımcı ve ziraat yüksek mühendisi Mert Demirel, AA muhabirine, 2020'de TÜBİTAK TeknogiriÅŸim Sermayesi desteÄŸiyle kurulan firma bünyesinde 4 kiÅŸi çalıştığını ve 3 tip istasyon ile çeÅŸitli sensörler üretildiÄŸini söyledi.

GeliÅŸtirilen yazılım ve istasyon sayesinde çiftçilerin önemli sorunlarına çözüm bulduklarını belirten Demirel, "Çiftçinin önemli bir uzmana ihtiyacı var. Ne zaman, hangi uygulamayı yapması gerektiÄŸiyle alakalı bir uzman desteÄŸe ihtiyaç oluyor. Bizler de günümüzün teknolojisi olan yapay zeka ve derin öÄŸrenme modellerini kullanarak çiftçiye yardımcı olacak bir karar destek mekanizması geliÅŸtiriyoruz." dedi.

Demirel, sistem sayesinde doÄŸru zamanda sulama ve ilaçlama yapıldığını anlatarak, ÅŸunları kaydetti:

"Zararlının ve hastalıkların geliÅŸimleri tamamen iklim verileriyle iliÅŸkili. Bunlar, soÄŸukkanlı canlılar ve geliÅŸimleri direkt olarak iklimle iliÅŸkili aslında ve bunların geliÅŸimleri de bir matematiÄŸe baÄŸlı. Biz de bu matematiÄŸi biliyoruz. Sahadan topladığımız verilerle bu matematikle iÅŸleyip o zararlının mücadeleye en hassas olduÄŸu dönemi saptayabiliyoruz ve bunu yaparken de bilgi iÅŸlem teknolojilerini kullanıyoruz. Kısmen derin öÄŸrenme modelleri var bir tarafta. Makine öÄŸrenme algoritmaları var. Burada önemli olan husus, zirai bilginin iyi bir ÅŸekilde sisteme entegre edilmesi."

GeliÅŸtirilen istasyonlara istenilen özellikte ve sayıda sensör takabildiklerini vurgulayan Demirel, çiftçilerin cihazı kolaylıkla kendi baÅŸlarına arazilerine kurup bir tuÅŸa basarak aktifleÅŸtirebildiklerini ifade etti.

Demirel, sistemin ilaçlama ve zirai ihtiyaçların yanı sıra mobil çiftçiye mobil uygulama üzerinden toplanılan verilerin araziye özel hava tahmini algoritmasının çıktısını verdiÄŸini dile getirdi.

ABD'ye ihracat hedefi

Yurt genelinde tarlalara kurdukları istasyon sayılarını artırmayı amaçladıklarını belirten Demirel, "Firma olarak hedefimiz öncelikle ülkemizde yaklaşık 4 bin istasyona ulaÅŸmak. Türk cumhuriyetleri bizim için çok büyük bir pazar. ¶Ù¾±ÄŸ±ð°ù global hedefimiz de tarım teknolojilerinin en yoÄŸun olduÄŸu, zor bir pazar olan ABD'ye girmek." diye konuÅŸtu.

Demirel, ÅŸu an Türkiye'de 80 istasyonla hizmet verdiklerini, istasyonların kontrol için tarlaya sürekli gitmeye gerek kalmadığı için iÅŸ, zaman ve yakıttan tasarruf saÄŸladığını dile getirerek, "Bunun tüm Türkiye'ye yayılmasını diliyoruz. Bizler genç mühendisler olarak ürünümüzü geliÅŸtirdik. Yüzde 100 yerli bir yazılımımız var. Donanımsal tarafın da çok büyük bir kısmı yerli, yerlileÅŸtirmeye de devam ediyoruz." ifadesini kullandı.

"Bu istasyon, erken uyarı sistemi aslında"

Sistemin kullanıldığı Bursa'nın Karacabey ilçesindeki çiftlik sorumlusu ziraat mühendisi Tayfun Dinç de istasyondan 1 yıldır aktif olarak yararlandıklarını söyledi.

Teknolojinin her zaman fayda saÄŸlayacağının altını çizen Dinç, "Bu istasyon, doÄŸru zamanda ilaçlama ya da doÄŸru sulama gibi, yani erken uyarı sistemi aslında. Daha önceden tahminle yapıyorduk bunları. Bu sistemin zaman ve ekonomik olarak da bize faydası oluyor." diye konuÅŸtu.

Dinç, cihaz sayesinde gerçekleÅŸtirecekleri ilaçlama ve sulamayla maliyeti ciddi oranda düÅŸürdüklerini ve verimi artırdıklarını sözlerine ekledi.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR