365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Enerji verimliliÄŸi hem bütçeyi hem çevreyi koruyor

25.09.2022
ݲõ³Ù²¹²Ô²ú³Ü±ô

Enerji verimliliÄŸi uzmanı AltuÄŸ KarataÅŸ, doÄŸal gazla 1 derece ilave ısınmanın yüzde 7 daha fazla tüketime yol açtığını belirterek, gereÄŸinden fazla tüketilen enerjinin küresel ısınmanın hızlanmasına neden olduÄŸu uyarısında bulundu.

Dünyada enerji üretimi daha çok fosil yakıtlı termik santraller ile hidroelektrik ve nükleer enerji santrallerinden karşılanırken enerji talebinin artması önemli çevre sorunlarını da beraberinde getiriyor.

Bir metreküp doÄŸal gazın yakılmasıyla 2,2 kilogram, 1 litre benzinin yakılmasıyla 2,3 kilogram, 1 kilogram kömür yakıldığında ise 2,42 kilogram karbondioksit gazı açığa çıkıyor. Enerji tüketiminden kaynaklanan bu emisyonlar küresel ısınmayı hızlandırırken hava, su ve toprak kirliliÄŸi yaratarak insan saÄŸlığını ve biyolojik çeÅŸitliliÄŸi de tehdit ediyor. Bu nedenle enerji verimliliÄŸinin önemi her geçen gün artıyor.

Türkiye İsrafı Önleme Vakfının "2022 İsraf Raporu"nda yer alan bilgilere göre sadece prizde boÅŸa takılı fiÅŸler, Türkiye'de elektriÄŸin yüzde 5'ini tüketiyor. Bu nedenle her ay ortalama 60 milyon lira çöpe gidiyor. Türkiye'de yüzde 25 olarak tespit edilen enerji tasarrufu potansiyeli sadece konutlarda yüzde 35'i bulabiliyor. Bir diÄŸer ifadeyle konutlarda 100 liralık elektrik faturasının 35 lirasının tasarruf edilme potansiyeli bulunuyor.

Bina yalıtımı doÄŸal gaz faturasını yüzde 35 ila 50 azaltıyor

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan enerji verimliliÄŸi uzmanı AltuÄŸ KarataÅŸ, enerji verimliliÄŸini en çevreci hareket olarak nitelendirerek "Türkiye'deki mevcut konutların yarısında yalıtım bulunmamakta. Bu evlere yalıtım yapılması mümkün olsaydı, harcamış olduÄŸumuz 7 milyar doların üzerinde enerji maliyeti cebimizde kalırdı ama sadece enerji deÄŸil, karbon salımını da engellemiÅŸ olurduk." dedi.

KarataÅŸ, ÅŸöyle devam etti:

"EÄŸer yaşı 20'nin üzerinde ve yalıtımsız bir binada oturuyorsanız yalıtım yaptırdığınız takdirde doÄŸal gaz faturanız metreküp bazında minimum yüzde 35 ila yüzde 50 azalır. Åžu anda bunun için de bir kampanya var. Çok uygun krediyle Enerji Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı bunu saÄŸlıyor. Bizim yapmış olduÄŸumuz hesaplamalara göre ilerleyen yıllarda elde edilen tasarruf, neredeyse krediyi karşılıyor. Çünkü beÅŸ yıllık bir kredi kullandırılıyor. Önümüzdeki yıllarda enerji maliyetlerinin artacağını düÅŸünürsek ki tüm dünyada artıyor, belki de bir sonraki yıl kara geçmeye baÅŸlayacaksınız. Cebinizden hiç para çıkmayacak."

Enerji verimliliÄŸi açısından ısıtmada 1 derecenin bile önem arz ettiÄŸini bildiren KarataÅŸ, "Oda sıcaklıklarının belli bir derecede tutulması, uluslararası standartlara göre salonların ve yaÅŸam alanlarının 22 derece, yatak odalarının 19 derece olması isteniyor. Siz 22 derece yerine salonunuzu 23 derece ısıtırsanız sadece 1 derecelik fark yüzde 7 daha fazla doÄŸal gaz tüketimine neden olur." diye konuÅŸtu.

Aynı hesaplamanın klima için de geçerli olduÄŸu bilgisini paylaÅŸan KarataÅŸ, evlerde ya da ticari binalarda 1 derecelik daha az soÄŸutmanın, elektrikte yüzde 7 tasarruf saÄŸlayacağını aktardı.

"Enerji verimliliğiyle karbon salımını engellemiş olursunuz"

Enerji verimliliÄŸinin çevresel boyutuna da deÄŸinen KarataÅŸ, "İsraf ettiÄŸiniz bir enerji var. Bu enerjinin de çoÄŸunluÄŸunu fosil yakıtlardan kullanıyorsunuz. Fosil yakıt demek karbon emisyonu, karbon emisyonu demek de küresel ısınmanın hızlanması, kirlenmenin artması demek. Dolayısıyla siz enerji verimliliÄŸi yaparak ne kadar fosil yakıtı engellerseniz otomatik olarak karbon salımını engellemiÅŸ olursunuz, dünyanın ısınmasını engellemiÅŸ olursunuz." deÄŸerlendirmesinde bulundu.

2017'de yayımlanan Ulusal Enerji VerimliliÄŸi Eylem Planı'na göre Türkiye'nin 2023'e kadar enerji verimliliÄŸinde yüzde 14 artış hedefi olduÄŸuna ve geçmiÅŸ yıllarda yaklaşık 40-50 milyar dolar civarındaki enerji maliyetinin bu yıl 100 milyar doları göreceÄŸine dikkati çeken KarataÅŸ, "EÄŸer evlerde, ulaşımda, fabrikalarda, endüstriyel tesislerde, ticari binalarda yüzde 20 gibi bir enerji verimliliÄŸi potansiyelini hayata geçirirsek bu, 100 milyar dolarlık bir enerji harcamasında 20 milyar dolar demek. Çok ciddi bir rakam." dedi.

DoÄŸal gaz ve elektrik faturasını düÅŸürecek öneriler

Evlerde en çok enerji tüketen ekipmanların beyaz eÅŸyalar, elektronik cihazlar ve aydınlatma cihazları olduÄŸunu söyleyen KarataÅŸ, doÄŸal gaz ve elektrik faturalarını düÅŸürmek için ÅŸu önerilerde bulundu:

"Elektrik süpürgelerindeki filtrelerin sürekli temizlenmesi yüzde 10'a kadar tasarruf saÄŸlayabilir. Saç kurutma makinelerinde enerjinin yüzde 90'ı boÅŸa gidiyor. Bir buzdolabı 0,3 kilovatsaat elektrik harcarken saç kurutma makinesi bir saat çalışsa 2 kilovatsaat harcıyor, 6 katından fazla. Onun için saçın havluyla önce ıslaklığını almak çok önemli. Aynı ÅŸeyi ütü için de söyleyeceÄŸim. Bir ya da iki gömlek ütüleyecekseniz evde bir bardaktan daha az suyla bu iÅŸi yapabilirken ütüyü tamamen doldurup ısıtmaya kalkarsanız 2400 vat yani 2,4 kilovat kadar muazzam bir enerji harcarsınız. Su ısıtıcılar da çok kullanılıyor. Evde yemek yaparken suyu bir su ısıtıcıda ısıtmakla doÄŸal gazlı bir ocakta ısıtmak arasında iki kattan fazla maliyet farkı var. DoÄŸal gaz daha ucuz. Bulaşık makinesinin doÄŸru biçimde doldurulması çok önemli. Mutlaka tam doldurmalıyız ama çok yüksek sıcaklıkta çalıştırmayalım. 50 derece ile 70 derece arasında yüzde 30 ila 40 elektrik tasarrufu saÄŸlarsınız çünkü hem çamaşır makinesinde hem de bulaşık makinesinde esas elektrik enerjisini su ısıtmak için harcıyorsunuz. Yemek yapılırken fırının kapağını bir kere açıp kapattınız, yüzde 10 ila yüzde 20 enerji gitti. Hatta belki zamanı iyi ayarlanabilirse son birkaç dakikasında fırını kapatıp o ısıdan istifade edilmesi de saÄŸlanabilir. Yine en önemli olan ÅŸey evlerde yemek yapılırken yemek tenceresinin kapağını kapatmak. Bakın bu o kadar önemli ki o tencere için harcadığınız enerjiden yüzde 50 tasarruf elde edebilirsiniz."

Enerji verimliliÄŸinin bir kültür, bu kültüre sahip olmayanların davranış deÄŸiÅŸikliÄŸi içine girmesinin de çok zor olduÄŸunu ifade eden KarataÅŸ, "Åžu anda Avrupa BirliÄŸi bu enerji kriziyle ilgili tüm AB vatandaÅŸlarından bir anda konfor ısılarını, duÅŸ sürelerini azaltmalarını istiyor ama insanların alışmış oldukları konfordan vazgeçmeleri çok kolay deÄŸildir. Bu sebeple enerji verimliliÄŸini yaÅŸamımızda bir kültür haline getirmemiz lazım." dedi.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR