365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

ABD'li hidrojeoloji uzmanı Prof. Dr. Fryar Konya'daki obrukları inceledi

26.05.2025
Konya

Kentucky Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Alan Fryar, Konya'daki obrukları inceledi.


DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.


Hidrojeoloji uzmanı Fryar, Amerika Jeoloji DerneÄŸinin desteklediÄŸi "Thompson Lecture Tour" programı kapsamında, Konya Teknik Üniversitesinin davetiyle Türkiye'ye geldi.

Yer altı suyu sistemleri ve çevresel jeoloji alanlarında tanınan Fryar, ziyaretinde Konya'nın Karapınar ilçesindeki obruk oluÅŸumlarını yerinde inceledi.

Fryar'a arazi çalışmalarında Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, Dr. ÖÄŸretim Üyesi Hatice Ünal Ercan ve AraÅŸtırma Görevlisi Alper Dülger eÅŸlik etti.

"Faylanma ve tarımsal sulama bu süreci hızlandırıyor"

Fryar, AA muhabirine, obruk oluÅŸumlarının genellikle kalker (kireç taşı) gibi çözünür kayaçların bulunduÄŸu bölgelerde görüldüÄŸünü söyledi.

Karapınar'daki obrukların nasıl oluÅŸtuÄŸuna iliÅŸkin Prof. Dr. Arık'tan bilgi aldığını belirten Fryar, "Türkiye'de olduÄŸu gibi Amerika'da benzer örneklerle karşılaÅŸtım. Yer altı suyunun aşırı çekilmesi obrukların sayısını ve derinliÄŸini artırıyor. Konya'da su seviyesi ciddi ÅŸekilde düÅŸmüÅŸ durumda. Bu durum, yüzeydeki yapıları daha savunmasız hale getiriyor. Faylanma ve tarımsal sulama gibi insan faaliyetleri de bu süreci hızlandırıyor." diye konuÅŸtu.

Fryar, ABD'nin Florida eyaletinde de benzer jeolojik sorunların yaÅŸandığına dikkati çekerek, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"Florida'da kalker zemin üzerinde yoÄŸun tarım faaliyetleri var ve tıpkı burada olduÄŸu gibi obruklar oluÅŸuyor. Konya'daki obruklar daha dramatik ve dikkati çekici. Bu bölgede, özellikle Konya civarındaki obruklar benim için oldukça ilgi çekici. ABD'nin Kentucky eyaletindeyim, burada jeoloji daha karmaşık. GörünüÅŸe göre burada obruk oluÅŸumu, geçmiÅŸteki volkanik faaliyetlerle günümüzde ise tarımsal sulama amacıyla yer altı suyunun pompalanması gibi insan faaliyetleriyle baÄŸlantılı karmaşık bir süreç. Bu, gerçekten küresel bir sorun."

Obrukların büyük oranda kalker gibi kolay çözünebilen kayaçlarda oluÅŸtuÄŸunu belirten Fryar, bu tür kayaçların, yaÄŸmur suyu ya da yer altı suyunda çözünmüÅŸ karbondioksit ile kimyasal tepkimeye girerek boÅŸluklar oluÅŸturduÄŸunu ifade etti.

Bir kaya parçasını örnek göstererek asitli suların kayalarda nasıl erimeye yol açtığını anlatan Fryar, bu sürecin Türkiye'deki gibi insan etkisinin yoÄŸun olduÄŸu yerlerde çok daha hızlı iÅŸlediÄŸini sözlerine ekledi.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR