365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Dünyada temiz enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payı yüzde 40'ı aÅŸtı

08.04.2025
Londra

Temiz enerji kaynaklarının 2024'te küresel elektrik üretimindeki payı 1940'tan beri ilk kez yüzde 40'ı aÅŸarak yeni bir dönüm noktasına ulaÅŸtı.

Uluslararası enerji düÅŸünce kuruluÅŸu Ember'in bu yıl 6'ncısını hazırladığı "Küresel Elektrik DeÄŸerlendirmesi" raporu yayımlandı. Küresel elektrik sektöründe geçen yıl yaÅŸanan deÄŸiÅŸim ve geliÅŸmelerin ülke bazlı verilere dayandırılarak analiz edildiÄŸi rapor, dünya elektrik talebinin yüzde 93'ünü oluÅŸturan 88 ülkenin geçen yılki elektrik üretim verisini de içeriyor.

Rapora göre, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi geçen yıl 858 teravatsaat artışla rekor seviyeye çıktı. Bu miktar, yenilenebilir enerji kaynaklarından rekor üretim saÄŸlandığı 2022'deki seviyeye göre 49 artışa karşılık geliyor.

GüneÅŸ enerjisinden elektrik üretimi 2024'te önceki yıla göre 474 teravatsaat (yüzde 29) yükseldi ve güneÅŸ, üst üste üçüncü yılda da temiz enerji kaynaklarından elde edilen üretime en büyük katkıyı veren kaynak oldu.

Bu artışla, güneÅŸ enerjisinin küresel elektrik üretimindeki payı yüzde 6,9'a ulaÅŸtı.

GüneÅŸ enerjisinden elektrik üretimindeki büyümenin yarısı Çin'de gerçekleÅŸirken, 2024'te ülkenin temiz enerji üretimindeki artış, elektrik talebindeki artışın yüzde 81'ini karşıladı.

Hindistan'da devreye giren elektrik üretim kapasitesi ise geçen yıl 2023'e göre iki katına çıktı.

Rüzgar enerjisinin elektrik üretimindeki payı 2024'te yüzde 8,1'e yükselirken, hidroelektrik kaynakların payı yüzde 14,3'te sabit kaldı ve en büyük temiz elektrik kaynağı pozisyonunu korudu.

Nükleer enerji ise geçen yıl dünya elektrik üretiminin yüzde 9'unu karşıladı. ¶Ù¾±ÄŸ±ð°ù yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payı da yüzde 2,6 seviyesinde gerçekleÅŸti.

Böylece, yenilenebilir enerji ve nükleer dahil olmak üzere temiz enerji kaynakları, küresel elektrik üretiminin yüzde 40,9'unu karşıladı. Bu kaynakların elektrik üretimindeki payı 1940'tan beri ilk kez yüzde 40'ı aÅŸarken, küresel elektrik üretiminde yeni bir dönüm noktasına ulaşıldı.

Elektrik talebindeki artışta sıcak hava dalgası ve yapay zeka etkisi

Yenilenebilir enerjideki hızlı büyümeye raÄŸmen, geçen yıl fosil yakıtlardan elektrik üretiminde de yıllık bazda yüzde 1,4 ile sınırlı artış görüldü. Elektrik talebindeki yüzde 4'lük büyüme, fosil yakıt kullanımının artmasında etkili oldu.

Fosil yakıtların elektrik üretimindeki payının artması da, elektrik sektörü kaynaklı emisyonların yüzde 1,6 artışla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmasına yol açtı.

Öte yandan, geçen yıl dünya çapında görülen aşırı sıcak hava dalgaları ve buna baÄŸlı olarak artan klima kullanımı olmasaydı, fosil yakıtlardan elektrik üretimindeki büyüme yüzde 0,2 ile sınırlı kalacaktı.,

Hava koÅŸullarının yanı sıra, elektrik talebindeki artışta yapay zeka, veri merkezleri, elektrikli araçlar ve ısı pompaları gibi teknolojiler de etkili oldu. Bu teknolojilerin toplamı elektrik talebinde 2024'teki artışın yüzde 0,7'sini oluÅŸturdu. Bu oran, 5 yıl öncesindeki seviyenin iki katına karşılık geldi.

Temiz enerji, elektrik talebinden hızlı büyüyecek

Rapora göre, gelecek yıllarda temiz enerjiden elektrik üretimindeki büyümenin talepteki artışı geride bırakacağı ve bu durumun fosil yakıttan elektrik üretiminde kalıcı bir düÅŸüÅŸü baÅŸlatacağı öngörülüyor.

Temiz enerjiden üretimde beklenen büyümenin 2030'a kadar yüzde 4,1'lik elektrik talep artışını karşılamak için yeterli olacağı hesaplanıyor.

GeliÅŸmekte olan teknolojilerin yanı sıra, Çin ve Hindistan gibi dünyanın en büyük geliÅŸmekte olan ekonomilerinin elektrik üretimindeki deÄŸiÅŸimlerin küresel elektrik görünümünde belirleyici olacağı tahmin ediliyor.

Ember Genel Müdürü Phil MacDonald, rapora iliÅŸkin deÄŸerlendirmesinde, güneÅŸ enerjisinin küresel enerji dönüÅŸümünün "motoru" haline geldiÄŸini belirterek, en hızlı büyüyen ve en büyük enerji kaynağı olarak güneÅŸ enerjisinin artan elektrik talebini karşılamak için kritik önemde olduÄŸunu kaydetti.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR